Doanh số xe tải nặng sử dụng năng lượng mới liên tục tăng lên, đặc biệt là doanh số xe tải điện đạt kỷ lục mới, quy mô thị trường xe tải điện cũng không ngừng mở rộng. Việc vận hành xe tải điện đã trở thành xu hướng không thể đảo ngược trong lĩnh vực vận hành xe tải nặng. Dữ liệu từ thị trường xe tải xanh cho thấy, xe tải điện với dung lượng lớn đã trở thành lực lượng chính, hiệu quả bổ sung năng lượng cho xe tải điện ngày càng trở thành tâm điểm chú ý.
Thời gian di chuyển ngắn và hiệu quả bổ sung năng lượng thấp của xe tải điện luôn gây tranh cãi. Xe tải điện với dung lượng lớn đã góp phần giải quyết nỗi lo ngại về thời gian di chuyển của xe tải điện, nâng cao hiệu quả bổ sung năng lượng trở thành nhiệm vụ quan trọng hàng đầu.
Đối với việc bổ sung năng lượng cho xe tải điện, hiệu quả bổ sung năng lượng luôn là phương hướng phát triển, và việc thay pin cũng như sạc nhanh trở thành những điểm chú ý chính trong cuộc đua bổ sung năng lượng cho xe tải điện. Ai sẽ là lựa chọn hàng đầu của người dùng trong cuộc đua này?
Phát triển nhanh chóng của xe tải thay pin
Việc thay pin đã đạt được hiệu quả bổ sung năng lượng cao với nhiều lợi thế: chỉ mất 3-5 phút để thay pin, giúp xe tải điện “hồi sinh” nhanh chóng, nâng cao hiệu quả vận hành của phương tiện; xe tải thay pin đã thực hiện “tách biệt xe và pin”, giảm chi phí mua sắm ban đầu của xe; diện tích chiếm đất tương đối nhỏ; ảnh hưởng đến tải trọng của lưới điện tương đối ít; trong một số tình huống (như vùng núi, mỏ đá), lợi thế nổi bật; người dùng đổi pin không cần lo lắng về vấn đề suy giảm pin, thời gian di chuyển của xe tải thay pin được đảm bảo.
Dữ liệu từ thị trường xe tải xanh cho thấy, doanh số xe tải thay pin tiếp tục tăng trưởng ổn định, trong 4 tháng đầu năm 2025, đã bán được 14.721 xe (bao gồm 108 xe kiểu hybrid cắm điện thay pin), tăng 139.44% so với cùng kỳ năm trước, trong đó tháng 4 bán được 4.851 xe (bao gồm 21 xe kiểu hybrid cắm điện thay pin), tăng 185.35% so với cùng kỳ và tăng 8.45% so với tháng trước. Tổng doanh số của xe tải năng lượng mới trong 4 tháng đầu năm đạt 46.428 xe, trong đó xe tải thay pin chiếm 31.71%.
Như vậy, có thể thấy rằng xe tải thay pin vẫn là mô hình quan trọng trong phát triển xe tải điện, mở rộng ứng dụng trong một số bối cảnh kín và nơi có quãng đường ngắn.
Tuy nhiên, sự không đồng nhất trong các tiêu chuẩn thay pin, chi phí xây dựng trạm thay pin cao, và sự phân chia lợi ích giữa các bên liên quan không hợp lý đã cản trở sự phát triển nhanh chóng của việc bổ sung năng lượng thay pin. Xe tải thay pin không thể tự do hoạt động trên toàn quốc, điều này là một nỗi đau trong phát triển xe tải thay pin.
Sạc nhanh đang bùng nổ
Kể từ đầu năm nay, sạc nhanh đã trở thành chủ đề nóng nhất trong ngành năng lượng mới, đặc biệt là từ tháng 3 trở đi, nhiều doanh nghiệp sạc nhanh như Shenghong, Shenzhen Kehua, Huawei, và Green Energy HuiChong lần lượt công bố sản phẩm sạc nhanh cho xe tải. Chỉ trong chốc lát, việc ứng dụng sạc nhanh trong lĩnh vực xe tải điện đã trở thành xu hướng nổi bật.
Sạc nhanh cho xe tải, giúp thời gian bổ sung năng lượng được rút ngắn đáng kể, đặc biệt là hiệu quả bổ sung năng lượng của xe tải điện dung lượng lớn được nâng cao rõ rệt. Dữ liệu từ thị trường xe tải xanh tổng hợp lại rằng, một chiếc xe tải điện 600kWh có thời gian sạc khoảng 15-30 phút, nửa giờ bổ sung năng lượng có thể di chuyển khoảng 600 km.
Với hiệu quả bổ sung năng lượng như vậy, thực sự có thể nâng cao đáng kể hiệu quả vận hành của xe tải điện, cho phép xe tải điện hoạt động tự do trên toàn quốc.
Ưu điểm của sạc nhanh là rất rõ ràng, nhưng điểm yếu lớn nhất là yêu cầu tải trọng đối với lưới điện quá cao.
Tính toán theo cột sạc nhanh 1000kW cho xe tải, tối đa trong một giờ tiêu thụ 1000kWh (giá trị lý thuyết). Một khu dân cư thông thường với 500 hộ chỉ tiêu thụ vài nghìn kWh trong một giờ (cao điểm), một số cột sạc nhanh cho xe tải có tải trọng tương đương với một khu dân cư, cho thấy việc xây dựng cột sạc nhanh cho xe tải trong thành phố sẽ gây áp lực lớn lên lưới điện.
Xây dựng cột sạc nhanh cho xe tải ở ngoại ô hoặc các khu vực khác cần phải kiểm tra tải trọng lưới điện, và chi phí mở rộng lưới điện sẽ làm tăng chi phí xây dựng trạm sạc nhanh, cuối cùng dẫn đến tăng chi phí bổ sung năng lượng cho người dùng.
Thay pin & Sạc nhanh: Chọn ai?
Thay pin và sạc nhanh đều có thể nâng cao hiệu quả bổ sung năng lượng cho xe tải điện, ai sẽ nhận được sự yêu thích của người dùng?
Thay pin đã có nhiều năm hoạt động thương mại, mô hình và hệ sinh thái hoạt động đã dần trở nên rõ ràng, với nhiều ưu điểm nhưng cũng không ít nhược điểm.
Do chi phí xây dựng trạm thay pin cho mỗi xe tải lên đến hàng triệu, cao hơn nhiều so với chi phí xây dựng trạm sạc nhanh thông thường, nên những chi phí này cuối cùng sẽ được thu hồi qua phí dịch vụ thay pin, do đó phí dịch vụ thay pin cho xe tải thường cao hơn phí sạc. Đối với người dùng, cần phải cân bằng giữa hiệu quả vận hành và chi phí bổ sung năng lượng, chỉ khi lợi nhuận từ việc nâng cao hiệu quả vận hành thay pin lớn hơn mức tăng chi phí bổ sung năng lượng (phí dịch vụ thay pin – phí dịch vụ sạc), mới có thể nhận được sự ưa chuộng từ các nhà vận hành xe tải điện.
Sạc nhanh hiệu quả, với ưu điểm rõ ràng về hiệu suất sạc, nhưng giá thiết bị sạc nhanh tương đối cao (so với thiết bị sạc nhanh khác). Theo nghiên cứu từ thị trường xe tải xanh, một thiết bị sạc nhanh thông thường có giá khoảng 100.000 nhân dân tệ (do công suất và thương hiệu khác nhau, giá cả có thể khác nhau), trong khi một thiết bị sạc nhanh thông thường có giá trên 300.000 nhân dân tệ, thậm chí cao tới 500.000 nhân dân tệ, điều này đã làm tăng đáng kể chi phí xây dựng trạm sạc nhanh cho xe tải, đồng thời làm tăng phí dịch vụ sạc nhanh, cuối cùng dẫn đến gia tăng chi phí bổ sung năng lượng.
Việc xây dựng các trạm sạc nhanh cho xe tải gây áp lực lớn lên lưới điện, và chi phí mở rộng lưới điện cũng sẽ được chuyển giao sang các trạm sạc nhanh cho xe tải, làm tăng chi phí bổ sung năng lượng cho xe tải sạc nhanh.
Trong một số tình huống kín, mô hình thay pin đã phát triển chín muồi, đồng thời đã khóa lại một phần lợi nhuận hoạt động. Trong lĩnh vực vận chuyển đường dài, sạc nhanh có thể thực hiện bổ sung năng lượng hiệu quả, cho phép xe tải điện “tự do chạy”.
Thay pin và sạc nhanh đều có những ưu điểm riêng và đang phát triển, ai sẽ giành chiến thắng áp đảo? Hay cả hai sẽ cùng tồn tại và phát triển? Chào mừng bạn để lại ý kiến trong phần bình luận!
