Quý đầu tiên vừa qua, Tesla đã trình bày một báo cáo kết quả đáng thất vọng.
Cụ thể, lượng giao hàng toàn cầu chỉ đạt 336.600 chiếc, giảm 13% so với cùng kỳ năm ngoái, và giảm hơn 30% so với quý trước. Đây cũng là kết quả tồi tệ nhất trong ba năm qua. Trước tình hình này, có lẽ nhiều độc giả sẽ đặt câu hỏi đã xảy ra điều gì.
Về nguyên nhân, như đã phân tích trong các bài viết trước, một phần do tình hình cạnh tranh bên ngoài trở nên gay gắt hơn, khiến Tesla bị đe dọa từ nhiều phía. Mâu thuẫn lớn nhất, lại nằm ở chỗ người điều hành Elon Musk mải mê với chính trị, phân tán năng lượng quản lý, và đã tạo ra nhiều vấn đề cho công ty, đặc biệt là ở thị trường châu Âu và Mỹ, nơi mà sự căm ghét đối với ông và toàn bộ Tesla đã đạt đến đỉnh điểm, thậm chí nổ ra nhiều cuộc biểu tình. Cuối cùng, tất cả đã ảnh hưởng đến doanh số.
Nói cách khác, ông chủ gây rắc rối, doanh nghiệp phải gánh chịu hậu quả.
Trong khi đó, tuần trước, so với Tesla vẫn đang dao động, đối thủ lớn nhất của nó, BYD, cũng đã công bố tình hình doanh số trong hơn 90 ngày qua.
Chỉ tính riêng mảng xe điện thuần, BYD đã bán được 416.400 chiếc trên toàn cầu, tăng trưởng 38,74% so với cùng kỳ. Nếu cộng thêm doanh số từ mảng hybrid, tổng doanh thu đã vượt qua con số 1 triệu chiếc.
Cũng chính vì bối cảnh này, sau quý IV năm ngoái, BYD đã một lần nữa từ tay Tesla giành lại danh hiệu “doanh số xe điện thuần toàn cầu cao nhất”.
Ngoài ra, theo dự đoán của tổ chức nghiên cứu thị trường Counterpoint Research, BYD dự kiến sẽ có 15,7% thị phần vào năm 2025, trở thành “người dẫn đầu doanh số xe điện toàn cầu”.
Ai đang vươn lên, ai đang chìm trong khó khăn, thật dễ nhận biết.
Xét tổng thể, trong báo cáo tài chính 2024, BYD cũng đã đạt được mức doanh thu vượt trội hơn Tesla.
Trong khi đó, biên lợi nhuận gộp 19,44% cũng cao hơn 17,86% của Tesla. Năm 2024, biên lợi nhuận gộp của mảng xe ô tô BYD lên tới 22,31%, trong khi Tesla là 18,4%.
Về chi phí đầu tư nghiên cứu và phát triển, BYD đã đầu tư hơn 20 tỷ nhân dân tệ vào năm 2024.
Mặc dù lợi nhuận ròng sau khi quy đổi, Tesla vẫn dẫn trước với khoảng 10 tỷ nhân dân tệ, nhưng nếu kéo dài thời gian, có thể thấy khoảng cách giữa hai công ty này đang dần rút ngắn từ năm 2022 với tốc độ rất nhanh.
Theo trạng thái đã thể hiện trong quý đầu năm, việc Tesla có thể đạt được mức tăng trưởng doanh số so với cùng kỳ vào năm 2025 hay không vẫn còn là một câu hỏi lớn, trong khi mục tiêu doanh số của BYD đầy tham vọng, nhắm đến 5,5 triệu chiếc.
Trong vòng 365 ngày tới, ai mới thực sự là “doanh nghiệp xe năng lượng mới lớn nhất toàn cầu” có thể được công nhận. Không ngạc nhiên khi BYD sẽ dễ dàng giành được danh hiệu này.
Nói thẳng ra, không chỉ bán được nhiều xe, mà còn kiếm được lợi nhuận.
Nguyên nhân cơ bản phía sau vẫn là bởi họ nắm giữ những yếu tố “thiên thời, địa lợi, nhân hòa”. Một mặt, tận dụng nhu cầu lớn từ thị trường xe hơi Trung Quốc, củng cố nền tảng và tích cực mở rộng thị trường nước ngoài có lợi cho mình; mặt khác, sở hữu chuỗi cung ứng phong phú, khả năng tích hợp dọc và kiểm soát chi phí ấn tượng; và cuối cùng, có một đội ngũ lớn đủ mạnh, cung cấp động lực không ngừng cho nghiên cứu phát triển, sản phẩm, và tiếp thị.
Sau những thăng trầm kéo dài hàng chục năm, thậm chí một thời gian đã suýt rơi xuống vực sâu, cuối cùng BYD đã chạm đáy và phục hồi, nắm bắt cơ hội và hiện thực hóa những kế hoạch.
Dù có một phần yếu tố may mắn, nhưng chủ yếu vẫn là nhờ vào nỗ lực và sự chuyển mình của chính họ.
Là người chứng kiến, áp dụng tiêu chuẩn tương tự cho Tesla, như đã đề cập ở đầu bài, sau một thời gian dài nỗ lực mệt mỏi, công ty xe năng lượng mới của Mỹ này đang bị nhiều rào cản cản trở bước tiến.
Ví dụ, sự “không hòa hợp” do Musk mải mê với chính trị tạo ra, cùng với thái độ lạnh nhạt của thị trường Mỹ đối với xe năng lượng mới, gần như đã rõ ràng.
Và tuần này, khi “đòn thuế” của Trump bất ngờ giáng xuống, nhắm vào tất cả các doanh nghiệp. Một cơn bão đã lại được mở ra toàn cầu.
Ngay lập tức, tất cả các thị trường chứng khoán đồng loạt giảm điểm.
Tiếp tục tập trung vào Tesla với tâm trạng có phần tiêu cực, mặc dù theo bề ngoài, họ chịu ảnh hưởng và tác động không nhiều như các nhà sản xuất ô tô khác, nhưng sự gia tăng chi phí sản xuất tại thị trường Mỹ vẫn hiện hữu.
Nhìn sâu hơn vào vấn đề, đối với nhiều người, chuỗi phản ứng liên tiếp phát sinh là điểm mấu chốt mà Tesla cần chú ý đến nhiều rủi ro lớn hơn. Nhất là, Trung Quốc sẽ có những biện pháp “đáp trả” như thế nào.
Cuối cùng, theo báo cáo quý đầu năm, vị trí chiến lược của nhà máy siêu Tesla tại Thượng Hải trong bản đồ toàn cầu của công ty Mỹ này đã gia tăng lên mức chưa từng có. Không ph ex quá lời khi nói, tương lai năm 2025 của Tesla một phần lớn sẽ phụ thuộc vào sức mạnh xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc.
Nếu có sai lệch nào không lường trước được do mối quan hệ cấp cao, thì cái giá phải trả sẽ vô cùng khó khăn.
Có lẽ chính vì vậy, Phố Wall đang thể hiện một triển vọng đầy bất định cho Tesla và ngày càng nhiều ý kiến cho rằng giá cổ phiếu và vốn hóa thị trường sẽ còn tiếp tục giảm mạnh.
Vào lúc này, Tesla không chỉ đánh mất danh hiệu “doanh số xe điện thuần lớn nhất toàn cầu”. Nói một cách nào đó, còn mất đi cả những “vận may” từng được tự hào và “lưỡi dao” đã mang lại thành công.
Tất nhiên, có nguồn tin cho biết vào tháng 5, Musk sẽ lựa chọn “từ chức” trở về để chèo chống công ty. Nếu tin này xác thực, có thể đây sẽ là tin vui hiếm hoi đối với Tesla.
Nhưng thách thức lớn hơn vẫn là liệu người lãnh đạo này có thể một mình kéo Tesla ra khỏi tình huống “thiên thời, địa lợi, nhân hòa” đang gặp khó khăn?
Cá nhân tôi không quá lạc quan về điều này. Bởi vì, một bàn tay vô hình đang dần bao trùm lên đầu họ, thậm chí không loại trừ khả năng sẽ trở thành “nạn nhân” trong cuộc cạnh tranh giữa các ông lớn.
Cùng với bối cảnh biến đổi lớn trong thế giới này, bất kể có thích hay không, kể từ khi Musk công khai ủng hộ Trump, Tesla đã bị cuốn vào chuyến tàu cao tốc đầy hỗn loạn này.
Tương lai sẽ đi về đâu, có rất nhiều biến số. Thực tế còn khó khăn hơn nhiều so với tưởng tượng. “Đòn thuế” chỉ mới là món khai vị.
Dù sao, một khi con người điên cuồng lên, đâu còn giới hạn.
Giống như tối qua, tweet mới nhất của Trump đã đe dọa rằng nếu Trung Quốc không rút lại mức thuế chống trả 34% vào hôm nay, sẽ áp đặt thêm mức thuế phạt 50% bắt đầu từ ngày 9 và chấm dứt đàm phán.
Mỗi ngày, chúng ta đều đang chứng kiến lịch sử.
